کشک زرد پاکتی

وعده‌ی غذای رستم!

اگر می‌شد زیر و بر داستان زندگی رستم را بشکافیم، هیچ بعید نبود که کشف کنیم یکی از دلایل پیلتنی و تهمتنی مثال‌زدنی این پهلوان شماره اول شاهنامه، خوردن کشک زرد زابلی در وعده‌های غذایی روزانه‌اش بوده است.

کشک زرد ساوا را می‌توانیم غذای آسانِ روزهای سخت بدانیم. داستان کشک زرد به درازای روزهای بی‌محصولی و خشکسالی‌های پی‌درپی منطقه نیمروز^* قدمت دارد. در همان گذشته‌های دور که امکانات زیادی در دسترس نبوده و مردم مدت طولانی بر روی زمین‌های کشاورزی، سخت کشت وکار می‌کردند. مردمان فروتن و قناعت‌پیشه و در عین حال قویِ این منطقه برای انرژی گرفتن پس از ساعت‌ها کار بی‌وقفه، به فکر  غذای نیمروزشان^** افتادند که هم فراوان باشد، هم پُرقوت باشد و هم پختش سریع و آسان که آن ماده «کشک زرد» بود‌.

ماده اصلی و اولیه‌ی کشک زرد، گندم است. اهالی سیستان گندم محلیِ دانه‌درشت و سبک را می‌شویند و بعد از خشک شدن بلغور می‌کنند. مقدار بلغور کردنش کار هر کس نیست و به تجربه و مهارت خاصی نیاز دارد؛ نه آن‌قدر که کاملا آرد شود و نه آن‌قدر که دانه‌ها درشت و قابل شمردن باشد. بعد آن را با دوغ ترش مخلوط و خمیری شبیه خمیر نان درست می‌کنند. در مرحله بعد، به این ترکیب خمیری‌شکل، «بوافزارها» یا ادویه‌هایی معطری مثل تخم گشنیز، زردچوبه، رازیانه، تخم شوید، زیره سبز و نمک و فلفل و در آخر مقداری سیر را اضافه و این مخلوط را خوش‌رنگ و خوش‌عطر می‌کنند. این خمیر نهایی را مدت ۷ تا۱۰ روز در محیطی با دمای معمولی جایی می‌گذارند که کپک نزند و خمیر ترش و مزه‌دار شود. اگر میزان ترشی و مزه‌ی سیر و ادویه‌ی آن به مذاق نشست، محصول را شروع به خشک کردن می‌کنند.

تمام این مراحلِ تهیه، بیشتر در دو ماه تیر و مرداد اتفاق می‌افتد که گرمای سوزانی، تنِ این منطقه را می‌گدازد. با این حال، مردمانش، فارغ از این گرمای طاقت‌فرسا، در تدارک خوراکی هستند که از امتحان روزهای سخت سربلند بیرون آمده است.

در نظر داشته باشید که مقدار ادویه‌های این نوع کشک زرد ساوا، طعم لطیفی به آن می‌دهد و نسبت به نوع پرادویه آن برای شمایی که در مزه اهل تعادلید، پسندیده‌تر است.

نوع خوش‌ادویه‌ی کشک زرد ساوا را در این‌جا ببینید.

برای اطلاعات بیشتر درباره‌ محصول جدول زیر را مطالعه کنید.

^*نام قدیم سیستان

^** ناهارشان