برت فراگنر: عاشق ایرانم
برت فراگنر ایران‌پژوه اهل اتریش است که در ۲۷ نوامبر برابر با ۷ آذردر سال ۱۹۴۱، در وین زاده شد.
این ایران‌شناس ۷۹ ساله اتریشی در دانشگاه وین به تحصیل در رشته‌های ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی، مطالعات عربی و ترکی، مردم‌شناسی اجتماعی و مطالعات اسلامی پرداخت. او در سال‌های ۱۹۶۵- ۱۹۶۴میلادی به ایران آمد و در محضر بزرگانی مانند ایرج افشار، محمدجعفر محجوب، مجتبی مینوی، ذبیح‌اله صفا، سیدجعفر شهیدی، منوچهر ستوده، عبدالحسین زرین‌کوب و استادانی از این دست، در دانشگاه تهران به فراگیری زبان فارسی و مطالعه‌ی ایرا ن‌شناسی و تاریخ و تمدن ایران پرداخت.
برت فراگنر در سال ۱۹۷۰ از رساله دکتری‌اش با عنوان «تاریخ شهر همدان در شش سده‌ی اول هجری» در دانشگاه وین دفاع کرد. ۷ سال بعد رساله استادی‌اش در اسلام‌شناسی را با نام «خاطرات‌نویسی ایرانیان» ارایه داد و پس از ۳ سال آن کتاب را منتشر کرد که به فارسی ترجمه و چاپ شد.
این ایران‌شناس شریف مطالعه دنیای شرق را با اسلام‌شناسی شروع کرد، ولی خیلی زود تاریخ و فرهنگ ایران توجه‌اش را ربود. در پی آن، نگاه ویژه‌ای به « آشپزی قدیم ایران و آسیای میانه» انداخت؛ طوری که مقالاتی مانند «از قفقاز تا بام جهان: ماجراجویی آشپزی» و «واقعیت اجتماعی و داستان آشپزی» را تالیف کرد و در آنها از سیاست سنت آشپزی، شیوه‌های آشپزی، اولین کتاب‌های آشپزی در این منطقه و غیره گفت.
فراگنر درباره کتاب‌های آشپزی ایرانی می‌گوید: «بانوان خانه‌دار در دوره‌های گذشته‌ی تاریخی از روش‌های خاص خود مانند آموزش سینه به سینه از مادر به دختر برای انتقال دستور‌ها و روش‌های آشپزی بهره می‌‌جستند، و از این رو نوشتن کتاب آشپزی را لازم نمی‌دیدند. همین است که تا اواخر قرن نوزدهم میلادی، هیچ کدام از کتاب‌های آشپزی فارسی‌ای که می‌‌شناسیم، این گروه را به عنوان مخاطب خود هدف قرار نداده‌اند. کتاب‌های آشپزی در این دوران را مردان که معمولا آشپز‌های حرفه‌ای و برجسته‌ی دربار هستند، نوشته‌اند.»
از نظر او جالب است که نویسندگان این کتاب‌ها علاوه بر به رخ کشیدن مهارت‌ها و هنر آشپزی خود و آموزش غذا‌های مختلف، مضامین، مفاهیم و آرایه‌های ادبی را رعایت و در نهایت یک «اثر ادبی» خلق کرده‌اند. به گفته او، این نکته تا آن‌جایی مهم است که می‌‌توانیم بگوییم در قرن نوزدهم کتاب‌های آشپزی و متون مربوط به غذا، فن نگارش و سبکی ویژه دارند و هر کس که می‌خواست متنی در این باره بنویسد، باید از آن اصول پیروی می‌‌کرد.
این ایران‌شناس محبوب بر اساس کتابی که به کوشش زندهیاد ایرج افشار با عنوان «آشپزی دورۀ صفویه» منتشر شد، به تحقیقاتش معنای دیگری بخشید و چند غذای عهد صفوی را از روی این کتاب پخت و امتحان کرد.
پروفسور فراگنر سال‌ها برای شناسایی تاریخ و فرهنگ ایران و معرفی درست آن مشتاقانه سعی و کوشش کرد که این از عشقش نسبت به این مرز و بوم حکایت دارد. او بارها در جاهای مختلف از این عشق حرف می‌زند. در جشن صد و سی‌امین سال بازگشایی سفارت ایران در وین، او از عشق عمیقش به ایران سخن می‌گوید و تاکید می‌کند که این تمدن نیازمند مطالعه بیشتر است.
فراگنر در سال ۱۳۸۸ برنده جایزه‌ی ادبی بنیاد موقوفات افشار شد. او در سال ۹۰ به دلیل چاپ کتاب فهرست‌نامه‌ی اسناد فرمانروایان ایران برنده‌ی جایزه‌ی چهارمین جشنواره‌ی بین المللی فارابی شد.